INFLUENZA

İnfluenza (grip) eski zamanlardan beri bilinen ve sık görülen bir hastalıktır. İlk kez MÖ 412'de Hipokrat tarafından tanımlanmıştır ve influenzaya benzer ilk pandemi 1580'de yaşanmıştır. O zamandan bu yana 31 ayrı olası influenza pandemisibildirilmiştir.

 Etken: Orthomyxo viridea ailesinden bir RNA virüsüdür. İnfluenza virüsünün A, B ve Colarak üç anatipi ve çok sayıda alt tipi vardır. İnfluenza A ve B insanlarda sıklıkla bulunan türlerdir. İnfluenza virüsünün antijenik yapısını hemaglutinin (H1,2,3) ve nöraminidaz (N1,2) adlı yüzey proteinleri belirler. Hemaglutininde küçük ve yavaş gelişen zincir değişlikleri (antijenik drift) epidemilere yol açabilir, ani ve büyük değişiklikler ise (antijenik shift) pandemilere neden olur.  TipA bütün yaş gruplarında orta ve şiddetli derecede hastalığa neden olurken, tipB hafif epidemilere yol açar ve daha çok çocukları etkiler.

İnfluenza nasıl bulaşır? Temel olarak enfekte bireylerden öksürme, hapşırma ve konuşma esnasında damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Bunun dışında enfekte bireylerin çıkartıları ile temas eden yüzeylerden kişilere temas yoluyla da bulaşabilmektedir.

Bulaştırıcılık ne kadar sürmektedir? Enfekte bireyde hastalık belirtileri başlamadan 1 gün önce bulaştırıcılık başlamakta ve hastalık başladıktan sonraki 5-7 gün devam etmektedir. İnfluenza virüsünün bulaştığı bazı bireylerde hastalık belirtileri oluşmasa da bulaştırıcılık görülebilmektedir.

Hastalığın kuluçka dönemi ne kadardır? Hastalık kişiye bulaştıktan sonraki 1-4 gün içinde belirti vermeye başlamaktadır.

Klinik Belirtiler: Akut solunum yolu hastalığı oluşturur. Klinik olarakdiğer akut solunum yolu enfeksiyonu yapan etkenlerden ayırt edilemez.
Ani başlayan ateş, kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun tıkanması ya da akması, baş ağrısı, gözlerde sulanma, kas ağrısı ve halsizlik bulguları olabilir.

Yaklaşık olarak 1-2 haftalık bir sürede tamamen iyileşme olur ancak yaşlılar, çocuklar ve diğer duyarlı gruplarda pnömoni gibi ağır komplikasyonlar ortaya çıkabilir. 
Akut romatizmal ateş nedeniyle sürekli aspirin kullanan çocuklarda, influenza B'nin Reye Sendromuna neden olabildiği görülmüştür. Myokardit ve ensefalopati diğer komplikasyonlardandır. İnfluenzaya bağlı ölüm hızı binde 0.5-1.0 arasındadır. Ölümlerin çoğunluğu, pnömoni komplikasyonu nedeniyle 65 yaş üzeri kişiler arasında görülmektedir.

İnfluenzanın ciddi komplikasyonları açısından kimler risk altındadır? Yaşlılar, gebeler, çok küçük yaştaki çocuklar, kronik hastalığı (Astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, diyabet, kalp hastalığı, nörolojik hastalıklar, kan hastalıkları, diyabetes mellitus, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, immünsuprese hastalar, 19 yaş altında olup uzun süre aspirin kullananlar, morbid obez bireyler) olanlarda hastalık daha ciddi seyredebilmekte ve hatta ölüme yol açmaktadır.

Hastalıktan korunma yolları nelerdir? “Hastalıkların Kontrolü ve Önlenmesi Merkezi (CDC)” İnfluenza’dan korunmak içinen etkili yol olarak risk altındaki bireylerin her yıl aşılanmasını önermektedir. Aşılamaya ek olarak CDC hastalıktan korunmada önemli yolları sıralarken enfekte bireylerle yakın temastan kaçınmak, öksüren, tıksıran kişilerden uzak durmak ve düzenli el yıkamanın önemini vurgulamaktadır. Enfekte kişilerin uygun antiviral ajanlarla tedavisi de toplumun kalan bölümünün influenzadan sekonder olarak korunması için önerilmektedir.

Sağlık çalışanlarının aşılanması neden önemlidir? İnfluenzabazı kişilerde ciddi seyredebilmekte, enfekte bireylerin bir bölümünde de işgücü kaybına yol açmaktadır. Sağlık çalışanına enfekte bireylerden ya daenfekte meslektaşlarından virüs bulaşabilmektedir. Enfekte olan sağlık çalışanıda bu virüsü diğer sağlık çalışanlarına ve hastalara bulaştırabilmektedir. Sağlık çalışanının aşılanmasındaki ana hedef hem sağlık çalışanını enfekte hastalardan korumak hem de sağlık çalışanının enfekte olması sonrası virüsü hastalarına, iş arkadaşlarına ve aile bireylerine bulaştırmasını önlemektir.

İNFLUENZA İLE İLGİLİ SIKLIKLA SORULAN SORULAR 

*S. Sağlıklı kişilerin influenza aşısı olmasına gerek var mı?

C. İnfluenza açısından yüksek riskli grupta bulunmayabilirsiniz, ancak etrafınızdaki ve ailenizdeki kişiler bu grupta yer alabilirler. Eğer siz hastalanırsanız bu kişilere bulaştırma riskiniz yüksek olacaktır. Kendinizi koruyarak onları koruyunuz. Sağlık çalışanları da aynı nedenlerden dolayı kendilerini korumalı, aşı olmalıdırlar.

*S. İnfluenza aşısı influenza hastalığı oluşturabilir mi?

C. İnaktive aşılar içeriklerinde canlı virüs bulundurmadıkları için ve canlı aşılarda zayıflatılmış virüslerin kullanılması nedeniyle influenza aşısı hastalığa yol açmamaktadır.

*S. Her yıl influenza aşısı olmalımıyım?

C. EVET. Her yıl hastalığa yol açan influenza virüsleri değişmekte ve bunları içeren aşılar hazırlanmaktadır. Daha önce olduğunuz aşı sizi korumayacaktır.

*S. İnfluenza enfeksiyonunun yoğun olduğu mevsimsel dönemde kendimi nasıl korumalıyım?

C. Her yıl mutlaka aşı olun. Öksürdüğünüz zaman mutlaka bir mendil ile ya da dirseğiniz ile ama elinizle değil! Ağzınızı kapatın, yayılımı önleyin. Ellerinizi sık sık ve çok iyi yıkayın (en az 20 sn. sürsün ve elin her tarafı yıkanmış olsun)

 

Ellerinizi yıkamadıysanız, gözlerinize,burnunuza ya da ağzınıza elle temas etmeyin. En önemli bulaş yollarındandır. Egzersiz yapın. Bol su için. Gıdanıza dikkat edin, iyi beslenin ve sigara içmeyin. İnfluenza enfeksiyonunun çok yoğun olduğu dönemde kalabalık ortamlarda bulunmaktan kaçının. Kucaklaşma, el sıkışma ve öpüşmeden kaçının.

*S. İş yerinde kendimi nasıl korumalıyım?