Kan İhtiyacını Nasıl Karşılarız?

Türk Kızılay’ı; Türkiye'nin ihtiyacı olan kanın tamamını gönüllü ve sürekli bağışçılardan karşılar. Ülke genelinde; 18 Bölge Kan Merkezi, 68 Kan Bağış Merkezi ve mobil kan bağış araçlarıyla 300'den fazla noktada hizmet verir.

Transfüzyon Merkezi (TM)

Acil durumlar dışında kan alma yetkisi olmayan, kan ve bileşenlerini bağlı bulunduğu Bölge Kan Merkezinden (BKM) yapılan bir protokol ile temin eden, çapraz karşılaştırma ve gerek duyulan diğer testleri yaparak hastalarda kullanım için hazırlayan birimdir.

BKM ihtiyaç duyulan kan ürününü TM’ne gönderemediğinde, hasta adına TM’nin bağışçı kabul etmesi için yetki verir. Hasta yakınlarından bağışçı bulmaları istenir.

2020 Kan Kullanım Sayıları Nedir?


Acıbadem hastanelerinde 2020 yılında toplam kullanılan kan ve kan ürünü sayısı 99.157 ünitedir.  Bu ürünlerin 90.570 ünitesi Bölge Kan Merkezlerinden temin edilirken; 8.587 ünite kan ve kan bileşeni transfüzyon merkezlerinde gönüllü bağışçılardan temin edilmiştir.

Kan Bağışının Faydaları Var Mıdır?

Kan bağışlamanın sağlığa herhangi bir yararı olduğuna dair bilimsel, net kanıtlar olmamakla birlikte bazı faydalarına dair çalışmalar bulunmaktadır.  Kan bağışının, bağışçıya en önemli faydası hiç tanımadığı üç kişinin hayatını kurtarmaktır.

Kan Bağışı Aralığı Ne Olmalıdır?

Tam kan bağışında; Erkekler 90 günde bir, kadınlar 120 gün de bir bağış yapabilir.

Kan bağışlamak isteyen kişilere çok kapsamlı bir sorgulama yapılır. Bu sorular sonunda kan vermeniz uygun bulunmayabilir ancak bu sizin sağlıklı olmadığınız anlamına gelmez.

Kimler Kan Verebilir?

18-65 yaş aralığında 50 kilogramın üzerindeki her sağlıklı birey kan bağışçısı adayı olabilir.  (19 yaşından gün almak, 65’ini doldurmamak gerekir). İlk kez kan bağışında bulunacakların üst yaş sınırı: 61 olmalıdır. Düzenli kan bağışçıları için üst yaş sınırı 65 iken, 70 yaşından gün alana kadar kan bağış merkezi doktorunun onayı olmak şartıyla yılda en fazla 1 kez olmak üzere kan bağışlayabilir. 

Kan Bağışı Nasıl Yapılır?

• “Bağışçı Sorgulama Formu”ndaki sorular cevaplanır, “Bağışçı bilgilendirme ve onam formu” okunur, imzalanır.
  

• Basit bir fiziki muayene uygulanır. (Tansiyon, ateş, nabız)
  

• Test için kan örnekleri alınır.
  

• Tam kan sayımı, kan grubu, HBsAg, Anti- HCV, Anti- HIV ve Sifilis testleri çalışılır.
  

• Kan vermesi uygun olan bağışçı kan alma salonuna alınır.
  

• Yetkin sağlık personeli tarafından kan alımı için uygun damar belirlenir.
  

• Antiseptik bir solüsyonla cilt temizliği yapılır.
  

• Sterilite şartlarını bozmadan kan torbasının iğnesiyle damara girilir.
  

• İşlem yaklaşık 10 dakika sürer, ortalama +/- 450 ml kan alınır. 
  

• İğnenin damardan çıkarılmasından sonra steril bir bantla kapatılır.
  

Kan Bağışı İle Enfeksiyon Bulaşı Olur Mu?

Kan bağışı işlemi boyunca kullanılan tüm malzemeler tek kullanımlık ve sterildir. Kullanılan malzemeler işlem sonunda uygun şekilde imha edilir. Doğru koşullar altında yürütülen bir kan alma işlemi için herhangi bir enfeksiyon bulaşı söz konusu değildir.

Kan bağışının iki önemli unsuru; bağışçıyı ve hastayı korumaktır.

Bağış Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

• • Kan alma koltuğunda 10-15 dakika dinlendirilir
  

• • En az iki saat sigara içilmemelidir
  

• • Gün boyu bol sıvı alınmalıdır
  

• • Kan verilen kol ile ağır yük taşınmamalıdır
  

Bağış Sonrası Kan Ürünleri Nasıl Değerlendirilir?

Hastanın ihtiyacı olan kan ürününün ne olduğunu bulup hedefe yönelik tedavi yapılabilmesi amacı ile bağışçıdan alınan tam kan, bazı endikasyonlar dışında genellikle komponentlerine ayrılarak son kullanma tarihine göre uygun ortamda saklanır.